Canh tác cà phê thông minh, hướng đi bền vững trước biến đổi khí hậu

Các chuyên gia, nhà khoa học, cán bộ khuyến nông tham quan và kiểm tra mô hình cà phê xen sầu riêng tại xã Ia Phí. Ảnh: Lê Nam

Chương trình do Công ty Cổ phần Phân bón Bình Điền phối hợp thực hiện với Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Viện Khoa học Kỹ thuật Nông lâm nghiệp Tây Nguyên và Trung tâm Khuyến nông các tỉnh Gia Lai, Đắk Lắk, Lâm Đồng và Quảng Ngãi nhằm mục tiêu: Đề xuất gói kỹ thuật canh tác thông minh thích ứng biến đổi khí hậu; Phát triển bộ sản phẩm phân bón mới, cải thiện độ phì nhiêu đất, giảm bệnh hại, giảm phát thải khí nhà kính; Xây dựng quy trình canh tác thông minh, tiết kiệm chi phí, hạn chế sâu bệnh, tăng thu nhập cho nông dân.

Tại tỉnh Gia Lai, ba mô hình điểm đã được xây dựng gồm: Sầu riêng xen Cà phê tại xã Ia Phí; Hồ tiêu xen Cà phê tại xã Kon Gang; Cà phê trồng thuần tại xã Chư Prông. Với tổng quy mô 03 mô hình hơn 3 ha, thời gian triển khai từ năm 2023–2025.

Kết thúc vụ thu hoạch vừa qua, ghi nhận từ nông hộ và các nông dân lân cận ở các điểm mô hình cho thấy: khả năng giữ ẩm đất, độ mùn lớp đất mặt, xuất hiện mật số giun cao tại bồn cà phê, cho năng suất niên vụ 2024 - 2025 cao hơn so với đối chứng, cây sinh trưởng khỏe và ít sâu bệnh. Kết quả thực hiện các mô hình thí điểm cho thấy: tỷ lệ rụng quả giảm từ 10,0 – 10,4%, năng suất tăng 9 – 16%, hạt to, đồng đều, cây sinh trưởng tốt, lá xanh bền và ít sâu bệnh. Lợi nhuận cao hơn 16,1 – 23,5% so với đối chứng, không làm tăng chi phí và dễ áp dụng trong sản xuất. Mô hình phù hợp với canh tác bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu và góp phần giảm áp lực dịch hại trên đồng ruộng.

Ông Lê Thanh Trí, nông dân trồng cà phê tại Thôn Ktap, xã Kon Gang chia sẻ: Canh tác theo mô hình thông minh khắc phục được tình trạng đất thiếu dinh dưỡng, hạn chế phân hóa học, cây xanh tốt hơn và bền hơn. Thực tế vườn của tôi đang phát triển rất tốt.

Ông Phan Văn Tâm, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Phân bón Bình Điền, chia sẻ: Công thức phân bón dựa theo nhu cầu dinh dưỡng, năng suất của từng vườn cây, có bổ sung thêm những yếu tố mới dựa trên cơ sở nghiên cứu của công ty Bình Điền như: bọc hạt phân NPK bằng chế phẩm vi sinh vật Bio Spring giúp khắc chế tuyến trùng, phân giải lân khó tiêu, phân hủy chất hữu cơ trả lại dinh dưỡng cho đất, sử dụng phân cân bằng đất để khắc phục tình trạng đất chua và nghèo Ca, Mg trao đổi, sử dụng phân hữu cơ đa dụng,…

Việc triển khai mô hình cà phê thông minh không chỉ giúp nông dân thay đổi phương pháp canh tác, mà còn góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất, tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường. Đây là bước đi quan trọng trong hành trình xây dựng nền nông nghiệp xanh, thích ứng biến đổi khí hậu tại Gia Lai./.